Hindi Ako Naririnig Ni Nanay

“Mahal na mahal kita nanay!”
Sinambit ko naman kay nanay paborito kong katagang walang sawang ipinararating sa kanya. Paulit-ulit. Hindi ko na mabilang. Pero kung sa palagay niyo’y narinig niya ito. Hindi. Isang napakalinaw na hindi. Kung bakit? Narito ang kwento..

Labinlimang taong gulang pa ako noon nang gimbalin ako ng balitang wala ng pandinig si nanay. Sa mga panahon iyon, siya’y nasa ibang bansa. Namamasukan bilang DH. Mga dalawang taon na pala siyang walang pandinig. Hindi niya agad ipinaalam. Ayaw na niya raw kaming mag-alala pa. Ang totoo, kung hindi pa ako nakatanggap ng sulat mula sa kanyang mabuting katrabaho at kaibigan ay hindi ko pa malalaman ang masalimuot niyang sitwasyon.

Kaya pala halos mga dalawang taon din akong hindi nakatanggap ng tawag mula sa kanya. Kaya pala hindi na niya kami kinukulit hingan ng voice tape, gaya ng lagi niya pahabol sa mga luma niyang sulat.

Ipinanganak na may pandinig si nanay. Ang alam ko, medyo mahina lang ito. Pero kahit paano’y nakakarinig pa naman siya ng may kalakasang tunog at salita. Lumala daw ang simpleng sakit niyang ito, hanggang sa tuluyan na ngang nawalan siya ng pandinig.

Hindi pa tapos ang kontrata ni nanay ay pinauwi na siya ng kanyang among lalaki dito sa Pinas. Ito’y hindi dahil sa kanyang kapansanan kundi dahil may isang sekrito siyang aksidenteng nalaman na maaaring ikasira ng pinapasukang pamilya.

Saya at lungkot ang naramdaman ko nun. Masaya dahil matapos ang halos sampung taon, makikita’t makakasama kong muli ang aking mahal na ina. Malungkot dahil tyak ko, mapapahinto ako sa aking pag-aaral. Si nanay lang naman kase ang inaasahan namin ng nag-iisa kong bunsong kapatid.

Tandang-tanda ko pa, ako ang sumundo kay nanay sa airport.. Isang salita lang ang makakapagbigay kahulugan sa nararamdaman ko ng mga sandaling iyon— “pananabik”. Nang muli kaming magkita’y ipinadama namin ang di maarok na pangungulila sa pamamagitan na napakahigpit na yakap sa isa’t-isa. Kalakip ng aking yakap ang katagang “Miss na miss na kita nanay!” Alam kong hindi niya ako naririnig. Pero siya walang kamalay-malay sa alam ko.

Matapos ang ilang segundong yakapan, nagkusa akong bumitaw sa pagkakayakap. Hinarap ko siya at binigkas ko nang buong tamis ang salitang kanina ko pa binabanggit— “Miss na miss kita!” Alam kong di pa rin niya ako naririnig pero sa linaw ng pagkakabuka ko sa aking mga labi ng sambitin ko ang mga katagang iyon, sigurado akong maiintindihan niya ito. Rumihestro ang mga guhit sa kanyang noo.. Wala man sinambit, banaag ko ang nais niyang malaman— kung alam kong wala na siyang pandinig. Tumango lang ako.. Napaluha siya. Di rin mapigil ng mga mata ko ang kanina pa gusto kumawalang luha. Nagkaintindihan kami at muling nagyakapan na animo’y wala ng bukas.
Muli kaming namuhay sa iisang bahay. Ako, ang kapatid ko, at si nanay. Nakasama uli namin siyang matulog, nakasalo sa hapag-kainan, nakasamang manood ng tv, nakausap— pinakinggan namin ang bawat kwento ng pakikipagsapalaran niya sa mundo ng mga dayuhan. May masasaya, may masasalimuot. Pinakinggan niya rin ang kwento naming magkapatid, ang paghihirap na dinanas namin nang mawalay kami sa kanyang piling. Nakinig siyang may emosyon ng kapighatian. Nakinig siyang hindi gamit ang kanyang tenga. Nakinig siyang gamit ang puso ng isang ina.

Bilib ako kay nanay. Saludo ako sa kanya. Na sa kabila ng kanyang pisikal na kakulangan, hindi siya nagkulang sa pagtataguyod sa aming magkapatid habang wala si tatay. Mag-isa niya kaming iginapang. Doble ang inako niyang tungkulin— ina at maging ang isang ama. Nagtinda siya ng kung ano-ano, kaya naman nagkamali ako sa inakala kong mapapahinto ako sa aking pag-aaral.

Minsan may program sa school. No choice ang departamento namin nun kaya ako ang napiling isabak sa isang singing contest. Siyempre, inimbitahan ko si nanay. Dama kong siya pa ang mas higit na nakakaramdam ng kaba kesa sa akin. Dahil wala naman akong talento sa pagkanta, ang ending, ako ang nasa panghuling pwesto. Muntik pa ngang magwala nun si nanay. Muntik niya ng awayin ang judges. Nadaya daw ako. Nanood daw siya kaya alam niyang ako ang pinakamagaling. Sabi ko nga, buti na lang at bingi si nanay kundi itinakwil niya na ako sa pagpapahiya ko sa pamilya nang mangahas akong sumali sa singing contest.

Madalas kong pagmasdan si nanay sa tuwing siya’y nasa kasarapan ng pagtulog. Minsan naiiyak na lang ako. Naaawa. Naiisip ko ang lungkot na nadarama niya sa araw-araw dahil sa katotohanang mas madalas sa oo ay hindi niya kami maintindihan. Napakasakit isipin iyon. Para akong winawasak.

Araw-araw lahat ng tao sa paligid niya’y nagsasalita pero wala siyang boses na naririnig. Nakakahabag, lalo tuwing may pagtitipon kaming magkakamag-anak. Madalas walang pumapansin sa kanya. Bihira lang ang nagtitiyagang kausapin siya. Masakit pa nun, nagiging tampulan pa siya ng mga tukso.

Nang lumaon, naging mainitin ang ulo ni nanay. Minsan daw kase, di niya mapigil ang sariling mainis. Nakakagalit daw ang ganung kalagayan na minsan ay hindi niya maipaliwanag ang kanyang mga nararamdam. Naiintindihan ko siya. Napakahirap nga naman ang ganung sitwasyon. Iyong minsan ay kailangan ko pang isulat sa papel o i-type sa cellphone ang mga salitang nais naming ipabatid para lang maintindihan niya. Iyong minsan ay hindi niya mahabol ang usapan ng mga artista sa paborito niyang teleserye. Lalo na pag koreanobela.

Sa kabila ng kanyang kakulangan sa ibang aspeto, sinikap ni nanay na di siya magkulang sa aspeto ng pagiging ina. Para sa akin, isa siyang napakagiting na ina. Tampulan man siya ng tukso. Inaalisputa’t nililibak man siya minsan, hindi man perpekto, mainitin man ang ulo, siya parin ang itinuturing kong bayani ng aking buhay. At kung posible lang na ipagpalit ang pandinig, di ko ipagdadamot ang pagsasakripisyo ko ng aking mismong pandinig. Deserve niyang marinig ang minsa’y magulo subalit napakakulay na musika ng buhay!

Mabuhay ka nanay!